Prof.Dr. Selçuk YÜCEL
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi



İletişim: 0 530 313 24 68
Hafta içi 10:00 - 16:00
profdrsyucel@gmail.com

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonları

İdrar yolu enfeksiyonlarının nedeni olarak sünnet derisi darlığı, kızlarda vajen dudaklarının yapışması, vezikoüreteral reflü (VUR), hidronefroz, UPJ darlığı sıklıkla görülür. Altta yatan hastalığa bağlı olarak mesane içi bozukluklar, sık sondalama yapılması veya genetik yatkınlıkta diğer nedenlerdir.

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonları Tedavisi

Uygun olgularda sünnet yapılması veya yapışıklıkların açılması, vezikoüreteral reflünün tedavi edilmesi, mesane içerisindeki fazla idrarın boşaltılması tek başına tedavide yeterli olabilir. Bazı çocuklarda uzun süreli düşük dozda koruyucu antibiyotik kullanılması da düşünülebilir.

İlk bir yaş içerisindeki çocuklarda idrar yolu enfeksiyonları böbrek üzerinde hasar bırakma riskleri yüksek olduğu için çok önemsenmelidir. Altta yatan gelişimsel bir bozukluk idrar yolu enfeksiyonunun nedeni olabilir. Ülkemizde ne yazık ki böbrek yetmezliğinin en sık nedeni hala vezikoüreteral reflüye bağlı idrar yolu enfeksiyonlarıdır.

Ateşe neden olmayan basit idrar yolu enfeksiyonları ise çoğunlukla işeme bozuklukları‘na, sünnet derisinin yeterince açılmamasına (Fimoz) veya kızlarda vajen dudaklarının birbirine yapışmasına (labial adhezyon) bağlıdır. Ancak ateşe neden olan idrar yolu enfeksiyonları için asla bu bahsedilen basit hastalıklar suçlanmamalı ve mutlaka ayrıntılı bir ürolojik inceleme yaptırılmalıdır. Klasik kılavuzlara göre ateşli idrar yolu enfeksiyonu geçiren tüm çocuklar vezikoüreteral reflü nedeniyle taranmalıdır.

Ateşsiz sık geçirilen idrar yolu enfeksiyonlarından korunma yolları düzenli idrara çıkma, işemeyi ertelememe, kabızlıktan kaçınma, alınan sıvı miktarını yükseltme, hijyene dikkat etme, küvette yıkanmama, ıslak mayoyu hemen değiştirme olarak bilinse de ailelerindeki bayanlarda idrar yolu enfeksiyonu şikayeti olan çocuklar ne yazık ki genetik olarak enfeksiyonlara yatkındır ve bu basit önlemler genellikle yetersiz kalır. Bu çocukların ayrıca tedavi için hekim yardımı ve takibine ihtiyaçları vardır.

Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonundan korunmanın alternatif yolları

  • İşemenin düzenli aralıklarla yapılmasını sağlamak
  • Kabızlıktan kaçınmak
  • Yeterli sıvı tüketimi sağlamak
  • Gazlı veya şeker yükü fazla gıdalardan kaçınmak
  • Meyve ve sebzeye ağırlık vermek
  • Kız çocuklarını küvette yıkamamak
  • Erkek çocuklarda sünneti düşünmek
  • Oturaklı tuvaletleri kullanmak ve çömelerek yapılan tuvaletlerden kaçınmak
  • Çocuk oturaklarını ve ayakların altına destek basamakları kullanmak