Prof.Dr. Selçuk YÜCEL
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi



İletişim: 0 530 313 24 68
Hafta içi 10:00 - 16:00
profdrsyucel@gmail.com

İşeme Bozuklukları ve Gündüz İdrar Kaçırma, İdrar Yapamama

endeskopik botox enjeksiyonu

endeskopik botox enjeksiyonu

Gündüz idrar kaçırma yakınması tedavisinde çok dirençli durumlarda mesaneye endoskopik olarak Botox enjeksiyonu yapılması gerekebilir. Çocuklarda anestezi altında yapılabilen bu ameliyat aile ve çocuk için konforlu ve kısa süreli olsa da başarı oranı %50-%80 olup etkinlik süresi değişkendir. Sadece standart tedavilerden yanıt alınamayanlarda eğitimli ellerde uygulanır. İdrarını tam yapmayıp içeride tutan hastalarda ise Botox enjeksiyonu idrar tutma kaslarına yapılabilir ancak bu işlemde çok deneyim gerektirip etkinliği %25-50 arasındadır. Eğer idrar tutma kaslarındaki hastalıklara bağlı ise endoskopik olarak mesane boynuna dolgu maddeleri enjekte edilip idrar kaçırmanın önüne geçilebilir ki bu ameliyatın etkinliği cerrahın deneyimi ve altta yatan hastalığın durumuna bağlıdır.

Çocukların ortalama çiş eğitimi yaşı 2-3 tür. Çocukların zorlanarak çiş eğitimi verilmeye çalışılması daha sonradan şiddetli işeme bozuklukları ve bununla beraber gelişen sık idrar yolu enfeksiyonları ve vezikoüreteral reflü‘ye neden olabilir.

En sık görülen işeme bozukluğu sık sık ve az miktarda işemektir. Bu durum sıklıkla ani işeme isteğinin gelmesi ve tuvalete gidene kadar gündüz idrar kaçırma ile beraber olur. Tedavisinde genellikle işeme zamanlamasının yapılması, tuvaletin çocuğun kullanabileceği şekilde düzenlenmesi (çocuk oturağı kullanarak ve ayakların altına bir basamak konarak), kabızlıktan kaçınılması ve doğal ve lifli gıda ile sıvıdan zengin beslenilmesi yeterlidir. Dirençli durumlarda idrar torbasının kasılmalarını azaltıcı bazı ağızdan alınan ilaçlar kullanılabilir. Daha dirençli durumlarda ise belde veya ayaktaki sinirlere çok hafif elektriksel uyarılar verilerek (tibial sinir stimülasyonu, nöromodülasyon, nörostimülasyon) mesane baskılanması denenebilir. Bu teknikte fayda sağlamaz ise endoskopik olarak anestezi altında mesane içerisine Botox enjeksiyonu yapılabilir.

Mesane Boynuna Dolgu Maddesi Enjeksiyonu

Diğer bir işeme bozukluğu ise günde sadece bir veya iki kez işemektir ki buna işeme ertelemesi adı verilir. Çocuk son dakikaya kadar çişini geciktirir ve sonunda tuvalete gidene kadar idrarını yine altına kaçırır. Günümüzde internet ve televizyonu aşırı seyreden ve bağımlı olan çocuklarda özellikle bu durum söz konusudur. Tedavisi sadece düzenli işeme saatlerinin düzenlenmesidir. Aile, okul, öğretmen ve çocuğun beraber takım çalışması yapması başarının anahtarıdır.

Farklı bir işeme bozukluğu ise idrarın amaçlandığı gibi kuvvetli ve rahat şekilde yapılamamasıdır. Bu durumda idrar tam boşaltılamaz ve mesanede devamlı bakiye idrar kalır. Bakiye idrarın kalması idrar yolu enfeksiyonlarına davetiye çıkarır. Bu durum erkek çocuklarda bazen posterior üretral valv nedeniyle de olabilir. Kız çocuklarda ise idrar yolundaki kasların aşırı kasılması nedeniyle de olabilir. Her iki durumda da idrar yoluna endoskopi yapılması ve gerekirse hafif bir genişletme uygulanması gerekebilir. Ancak asıl tedavi işeme esnasında popo kaslarının nasıl gevşetilmesinin öğretilmesi ile sağlanacaktır ki buna pelvik taban egzersizi ya da biofeedback adı verilir.

ameliyat ile mesane boynunun sıkıştırılması

ameliyat ile mesane boynunun sıkıştırılması

Diğer bir idrar kaçırma nedeni ise mesane ekstrofisi (ekstrofi vezika, exstrophy vesica) hastalığıdır. Bunun tedavisi uzun süreli bir takip ve tekrarlanan operasyonları gerektirir. Uygun şekilde mesanesi kapatılıp mesane boynu onarılan çocuklarda idrar tutma olasılığı %30 dur. Geriye kalan hastalarda mesane boynu onarımları tekrarlanabilir. Bu ameliyatlar ağır ve yoğun bakım gerektirebilecek kapsamlı tedavilerdir. Mesanenin büyütülmesi için barsaklardan yama alınması veya mesanenin boşaltılması için cilt ile arasına barsaktan bir tünel yapılması (appendikovezikostomi veya Mitrofanoff kanalı) yapılması gerekebilir. Geçirilmiş onarımlara rağmen hala idrar kaçıranlarda endoskopik olarak anestezi altında mesane boynuna dolgu maddeleri enjekte edilerek idrarın kaçırılması engellenebilir.